By Nat Hill, Co-Director of Research at Genocide Watch
The Dega are a group of peoples that live in the Central Highlands region of Vietnam, Cambodia, and Laos. The Dega were known as Montagnards by French colonial authorities, a term meaning “mountain dwellers.” The Dega are divided into sub-groups, including the Jarai, Rhade, Bahnar, and Koho. They are culturally and linguistically distinct from the majority Kinh (Vietnamese) population. The Dega have a long history of conflict with and discrimination at the hands of the Vietnamese majority. While officially known in Vietnamese as người Thượng (Mountain Dwellers), the Dega are often derogatorily referred to in Vietnam as mọi or “Savages”.
During the Vietnam War, the Dega formed the BAJARAKA and later the FURLO (United Front for the Liberation of Oppressed Races) movements to advocate for their rights and autonomy from North and South Vietnam. The United States recruited thousands of Dega into irregular military units to fight against the North Vietnamese Army and Viet Cong. Vietnamese communist forces targeted Dega communities for their association with the American military. In December 1967, for example, Viet Cong soldiers massacred over 200 Dega civilians in the village of Đắk Sơn.
After the US withdrew from Vietnam, the United States government admitted only 3,000 Dega asylees, settling them mostly in Greensboro, North Carolina. FURLO continued a 17-year insurgency against the Vietnamese Communists until the early 1990s. The Dega who fought for Americans were forced into “reeducation camps” and viewed as “traitors” in the People’s Republic of Vietnam. The Vietnamese government has launched a large-scale plan to “colonize” the Central Highlands with ethnic Kinh Vietnamese settlers to change the region’s demographics.
Due to efforts by American evangelical missionaries, many Dega people identify as Protestant Christians, an identity that sets them apart from the majority Buddhist and Catholic Vietnamese population. The Vietnamese government has labelled the Dega’s Christian beliefs as an “evil way” religion outside what the government calls “pure belief.” Vietnamese security forces routinely harass, imprison, and torture Dega Christians. Many Dega have fled to neighboring Cambodia. Both the Vietnamese and Cambodian governments try to prevent Dega from fleeing persecution.
Vietnamese government oppression of Dega people places Vietnam at Stage 3: Discrimination, Stage 4: Organization, Stage 7: Polarization, and Stage 8: Persecution.
Genocide Watch Recommends:
1. The United States should pressure the Vietnamese government to end its persecution against the Dega people in return for US development assistance in Dega areas.
2. The United States should honor the assistance that Dega soldiers gave Americans during the Vietnam War with pensions, medals, and asylum in the US.
Báo cáo đặc biệt: Cuộc đàn áp người Thượng Dega ở Việt Nam
Tháng 2 năm 2022
Người Dega tiếng Anh là tên gọi của nhóm dân tộc thiểu số sống ở khu vực Tây Nguyên của Việt Nam, Campuchia và Lào. Người Dega được chính quyền thuộc địa Pháp gọi là người Thượng, một danh từ có nghĩa là “cư dân miền núi”. Họ được chia thành các dân tộc phụ bao gồm Jarai, Rhade, Bahnar và Koho, khác biệt về văn hóa và ngôn ngữ so với đại đa số dân tộc Kinh của Việt Nam. Người Thượng có một lịch sử lâu dài về xung đột và bị đối xử phân biệt từ người Kinh. Mặc dù được biết đến chính thức trong tiếng Việt là người Thượng, họ vẫn thường bị gọi theo cách khinh miệt là Mọi (savage)
Trong Chiến tranh Việt Nam, Dega thành lập phong trào BAJARAKA sau đổi sang thành FULRO (Mặt trận thống nhất giải phóng các dân tộc bị áp bức) để vận động cho các quyền tự chủ của họ từ miền Bắc và Nam Việt Nam. Hoa Kỳ lúc đó đã tuyển mộ hàng ngàn người Dega vào các đơn vị quân đội không chính thức của họ để chiến đấu chống lại Quân đội Bắc Việt và Việt Cộng. Do đó, họ trở thành mục tiêu cho lực lượng cộng sản Việt Nam nhắm vào vì sự liên kết của họ với quân đội Mỹ. Điển hình là vào tháng 12 năm 1967, lính Việt Cộng đã tàn sát hơn 200 thường dân Dega ở làng Đắc Sơn.
Sau khi Hoa Kỳ rút khỏi Việt Nam, chính phủ Hoa Kỳ chỉ nhận 3,000 người Dega tỵ nạn, chủ yếu là định cư ở Greensboro, Bắc Carolina. FULRO tiếp tục cuộc nổi dậy kéo dài 17 năm chống lại Cộng sản Việt Nam cho đến tận những năm đầu thập niên 90. Dega, những người chiến đấu cho người Mỹ bị buộc vào “trại cải tạo” và bị coi là “kẻ phản bội”. Chính phủ Việt Nam đã thực hiện một kế hoạch quy mô nhằm“thực dân hóa” Tây Nguyên với người Kinh, mục đích để phân hoá những người này.
Ngoài ra, do những nỗ lực của các nhà truyền giáo Hoa Kỳ đã dẫn đến việc nhiều người Dega theo đạo Cơ đốc Tin lành, một đặc điểm dễ nhận dạng khiến họ khác biệt với phần lớn dân số Việt Nam theo đạo Phật và Công giáo. Chính phủ Việt Nam đã buộc tội Cơ đốc giáo Dega là một tôn giáo “tà đạo” trái với cái mà chính phủ gọi là “niềm tin thuần túy”. Lực lượng an ninh Việt Nam thường xuyên xách nhiễu, bỏ tù và tra tấn những người theo đạo Chúa Dega. Để tránh bị đàn áp nhiều Dega đã trốn chạy sang nước láng giềng Campuchia nhưng chính phủ Việt Nam lẫn Campuchia đều ngăn chặn những Dega trốn chạy này.
Sự đàn áp của chính quyền Việt Nam đối với người Dega đặt Việt Nam vào thời kỳ 3: Kỳ thị, thời kỳ 4: Tổ chức, thời kỳ 7: Phân biệt và thời kỳ 8: Đàn áp.
Kiến nghị theo dõi nạn diệt chủng:
1. Hoa Kỳ nên gây áp lực buộc chính phủ Việt Nam phải chấm dứt đàn áp đối với người dân Dega và đổi lấy sự hỗ trợ phát triển từ Hoa Kỳ tại các khu vực Dega.
2. Hoa Kỳ nên bù đắp cho những người lính Dega đã phục vụ cho họ trong Chiến tranh Việt Nam bằng lương hưu, huân chương và quyền tỵ nạn tại Hoa Kỳ.